Case overzicht

“Regionale ICT is smeermiddel voor heldere gegevensuitwisseling”

Om gegevensuitwisseling te verbeteren en de kans op medicatiefouten zoveel mogelijk te beperken, besloten alle huisartsen en apotheken in de regio Zwolle te gaan samenwerken op één regionaal ICT-systeem. 27 apotheken werkten al met Pharmacom. Nu ook vrijwel alle 130 FTE huisartsen Medicom gebruiken, kunnen medicatiegegevens uit de hele regio makkelijk vanuit één database worden uitgewisseld. En dat is slechts één van de voordelen van het regiocluster, vertellen huisarts Jantien van Ittersum (Lemelerveld) en apotheker Albert Drouven (Holtenbroek) enthousiast.

"Op één regionaal ICT-cluster kunnen we allemaal vanuit één database patiëntengegevens delen, zonder risico’s op miscommunicatie. Dat is een grote vooruitgang."
Jantien van Ittersum, huisarts

We weten allemaal dat de zorgvraag gestaag toeneemt door de vergrijzing. Kwetsbare ouderen blijven langer thuis wonen, en dat kán gelukkig ook dankzij (nieuwe) behandelingen en medische controles tot op hoge leeftijd.

“De rol van de huisarts is daardoor enorm veranderd”, ervaart Jantien van Ittersum elke dag in haar Huisartsenpraktijk Lemelerveld. “Ik ben nu echt onderdeel van een team rond de patiënt en werk veel meer samen met collega-huisartsen, wijkverpleging, sociaal domein, ziekenhuis en apotheek. Een regionaal ICT-cluster met één HIS is absoluut de eerste voorwaarde om toekomstgericht te kunnen samenwerken. ICT is het smeermiddel voor heldere communicatie tussen zorgverleners onderling over wie welke patiënt met welke medicatie behandelt. Maar ook voor een vlekkeloze uitwisseling van gegevens met de patiënten zelf. Dat is helemaal belangrijk als straks iedereen zijn eigen Persoonlijke Gezondheids Omgeving heeft. ”

Patiëntveiligheid

In het verleden leidde een gebrekkige gegevensuitwisseling over medicatiegebruik in de regio Zwolle nogal eens tot incidenten en overbodige ziekenhuisopnames. Dat was voor de huisartsen aanleiding om in 2015 te kiezen voor één informatiesysteem. Er werd een speciale ICT-commissie regionaal HIS opgericht waarin ook Van Ittersum zitting heeft. Vrijwel alle conversies zijn nu gereed of gepland, bijna alle huisartsen zijn aangesloten op het cluster.

“De keuze voor Medicom lag voor hand”, vertelt Van Ittersum. “45 procent van de huisartsen in de regio had al Medicom en alle apotheken werkten al met Pharmacom. Op één regionaal ICT-cluster kunnen we allemaal vanuit één database patiëntengegevens delen, zonder risico’s op miscommunicatie. Dat is een grote vooruitgang.”

Albert Drouven, samen met Wilma Doppenberg eigenaar van Apotheek Holtenbroek, spreekt uit ervaring. “Via de gedeelde database krijg ik rijkere zorginformatie en hoeven we andere voorschrijvers of collega’s minder vaak telefonisch lastig te vallen met vragen. De medicatiestatus en diagnostische gegevens kan ik altijd en overal inzien. Dat maakt mijn werk soepeler en komt de patiëntveiligheid ten goede.”

Verbinding met andere zorgverleners

Een andere belangrijke pré van een collectief ICT-systeem is dat handige koppelingen vanuit één HIS multidisciplinair werken, met bijvoorbeeld thuiszorg en ziekenhuis, gemakkelijker maakt. Van Ittersum: “We zijn druk bezig om via HIX een verbinding te realiseren met het informatiesysteem van het ziekenhuis Isala in Zwolle. Je kunt dan veel makkelijker nagaan wat er met jouw patiënt gebeurt en hoeft geen dingen dubbel aan te vragen.”

Drouven: “Moet je je voorstellen: vanuit Medicom en Pharmacom kunnen we met slechts één druk op de knop een deel van het ziekenhuisdossier inzien zonder omslachtige inlogprocedure. Dat scheelt iedereen een hoop tijd. Ik zal daardoor sneller even kijken naar bijvoorbeeld de lab-waarden van het ziekenhuis of de diagnose van de medisch specialist. Daarmee zetten we een stap vooruit in de zorg. Maar pas op: het gaat allemaal niet vanzelf. De geesten moeten eerst rijp zijn om zulke stappen te maken. Gelukkig is dat in de regio Zwolle het geval. Huisartsen, apothekers en het Isala Ziekenhuis vinden het delen van beschikbare informatie een randvoorwaarde voor goede samenwerking. En dan begint de uitvoering. Die kan mij persoonlijk niet snel genoeg gaan, maar we zijn nu twee jaar bezig en hopen zeer binnenkort zover te zijn.”

Digitaal recept

Dat neemt niet weg dat er al een volgende wens ligt om gegevensuitwisseling met het ziekenhuis te verbeteren. Namelijk via digitalisering van het medicatieoverzicht (het AMO) bij ziekenhuisopname en -ontslag. Drouven lacht: “Op dit moment is het medicatieoverzicht bij opname en ontslag een grote bron van fouten. Dat kan beter door digitalisering. Als collectief spreken we in Zwolle vanuit één mond, namens een heel aantal huisartsen en apothekers. Daardoor zijn we een belangrijke gesprekspartner voor het ziekenhuis en PharmaPartners. Dat is nóg een voordeel van regionale ICT. PharmaPartners juicht goede innovatieve ideeën trouwens altijd toe.”

Binnen het cluster is gelukkig ook genoeg ruimte voor individuele innovaties. Drouven: “Apotheek Holtenbroek heeft bijvoorbeeld ingeschreven voor de module Digitaal Recept van PharmaPartners, waarmee een einde komt aan alle losse recept briefjes en onze apotheek papierloos kan gaan werken. Die vrijheid moet er absoluut zijn.”

Automatisering zorgprocessen

De huisartsen werken nauw samen met de huisartsenpost in Zwolle en de Zorggroep Medrie. Volgens Jantien van Ittersum vraagt ook deze samenwerking om uitwisseling van veel meer gegevens tussen bijvoorbeeld huisartsen en zorggroep. “Dat gaat eenvoudiger via één HIS. Als we data moeten verzamelen en delen, is het wel zo overzichtelijk als alle huisartsen dat op dezelfde uniforme wijze doen. De mogelijkheden voor data-analyse worden zo ook groter.”

“Hetzelfde geldt voor automatisering van uniforme zorgprotocollen voor de behandeling van chronische patiënten. Onze praktijk is daar, buiten de bestaande ketenzorg, nu nog niet zo druk mee bezig. Maar het ís de toekomst. Huisartsen doen ontzettend veel simpele handelingen die software kan overnemen. Dat is onnodig: alles wat herhaalbaar is, moet geautomatiseerd kunnen worden. Met het regionale HIS leggen we de basis voor vervolgstappen die onze werkwijze verbeteren. Als huisarts houd ik dan tijd over voor de échte individuele patiëntenzorg. Daarvan ben ik overtuigd.”

"De medicatiestatus en diagnostische gegevens kan ik altijd en overal inzien. Dat maakt mijn werk soepeler en komt de patiëntveiligheid ten goede."
Albert Drouven, apotheker

Whitepaper regionale zorg

In alle visies op het organiseren van duurzame, doelmatige, persoonsgerichte gezondheidszorg dicht bij huis, speelt de eerste lijn een cruciale rol. Een krachtige eerste lijn biedt de uitdagingen binnen de eerstelijnszorg het hoofd. Iedere regio maakt zijn eigen keuzes. Als ICT-partner adviseert en ondersteunt PharmaPartners zorggroepen, eerstelijnsorganisaties en -praktijken daarbij. Ter inspiratie vertellen drie eerstelijnsbestuurders in onze Whitepaper zorg in de regio – Stevige ICT voor een krachtige eerste lijn, hoe de (ICT-)samenwerking in hun regio vorm krijgt.

Over de regio Zwolle

Alle apotheken (27) en vrijwel alle huisartsen (130 FTE) in de regio Zwolle werken samen op één regionaal ICT-cluster met de informatiesystemen Pharmacom en Medicom. In 2018 richtten de zorgverleners samen de ICT beheerorganisatie MedZwolle op. Het doel van MedZwolle is maximale ondersteuning van de samenwerking tussen apotheek en huisartsenpraktijk via ICT- oplossingen. Ook wordt beter verbinding gelegd met het ziekenhuis Isala. De stichting informeert deelnemers over hoe ze hun ICT optimaal kunnen benutten en ziet erop toe dat ook alle deelnemers op dezelfde uniforme wijze werken. Het clusterbeheer is via MedZwolle uitbesteed aan PharmaPartners. De huisartsen werken verder nauw samen met de huisartsenpost in Zwolle en de Zorggroep Medrie.